Zoeken op soortnaam:
Soortenlijst
|
|
Stigmella samiatella
(Zeller, 1839)
Bruinkopeikendwergmotje
|
« Vorige
| Volgende »
|
Afbeeldingen Adult. © Stichting Tinea Nomenclatuur| Sinds 1851 in Nederland gebruikte wetenschappelijke namen | De Graaf & Snellen 1866: 300, Tineina nr. 317 Nepticula atricapitella Haw. gedeeltelijk?
Snellen 1882: 981, Nepticula atricapitella Haw. gedeeltelijk?
Lycklama à Nijeholt 1927: 26, Nepticula atricapitella Hw. gedeeltelijk?
Kuchlein 1993: 198, nr. 66 Stigmella samiatella (Zell., 1839)
Kuchlein & De Vos 1999: 24, nr. 0073 Stigmella samiatella (Zeller, 1839)
Kuchlein & Bot 2010: 27, nr. 050530 Stigmella samiatella (Zeller, 1839)
| | | | Commentaar | | Vári (1950: 180-181) vermeldde als eerste S. samiatella voor Nederland, maar alleen uit deze publicatie is niet af te leiden dat hij inderdaad deze soort onder ogen heeft gehad. Immers, hij beeldt de vrouwelijke genitaliën van S. atricapitella af onder de naam samiatella (loc. cit.: fig. 1) en geeft geen afbeelding van de mannelijke genitaliën. De door Vári (loc. cit.: fig. 4) onder de naam samiatella afgebeelde mijn kan zowel die van S. samiatella als van S. ruficapitella zijn. Daarom heeft Lempke (1976) S. samiatella niet in zijn naamlijst opgenomen en S. samiatella sensu Vári, 1950 als synoniem bij S. atricapitella Haworth, 1828 geplaatst. Toch heeft Vári (loc. cit.: 180) S. samiatella toentertijd wel degelijk gezien, omdat in zijn lijstje van volgens hem bekende vindplaatsen inderdaad materiaal van S. samiatella is opgenomen (bijvoorbeeld uit Nijmegen (GE). Zie ook het commentaar bij S. ruficapitella. |
MorfologieAdult | | | | Verwijzing naar afbeeldingen | | Afgebeeld door Johansson et al. 1990: fig. 113 (mannetje)en fig. 114 (vrouwtje) (Bengtsson et al. 2008: 212 geven dezelfde figuren), door Puplesis 1994: fig. 474 (adult) en door Van Nieukerken & Johansson 2003: fig. 29 (mannetje), fign. 30, 31 (wijfje). | | | | Afmetingen | | Spanwijdte 5,0-7,0 mm. | | | | Kop met aanhangsels | | Kop: kopbeharing aangezicht geelachtig tot lichtbruin, schedel bruin tot zwart. Antenne: half zo lang als voorrand voorvleugel; oogdeksel wit; schaft bruin. Nekpluimpjes: wit. | | | | Borststuk met aanhangsels | | Borststuk: glanzend, fijn beschubd, donker bronsbruin, evenals de schouderdeksels. Poten: grijsbruin. Voorvleugel: glanzend donker bronsbruin, in puntderde met inmenging van purper en bij het wijfje bovendien van blauw; franje van dezelfde kleur als aangrenzend gedeelte vleugel, naar buiten toe wat lichter. Achtervleugel: bij het mannetje grijsachtig bronsbruin, bij het wijfje lichtgrijs; het mannetje heeft geen geurschubben, langs voor- en achterrand zoals S. ruficapitella en S. atricapitella die hebben, maar deze lichtbruine geurschubben zijn verspreid over de vleugel tussen de gewone schubben; franje wat lichter dan de vleugel. | | | | Achterlijf met genitalien | | Achterlijf: donker grijsbruin, mannetje met geelachtige staartpluim. Genitaliën: afgebeeld door Johansson et al. 1990: fign. 377, 378 (mannetje), fig. 562 (wijfje) (Bengtsson et al. 2008: 213 geven wat betere figuren met twee afbeeldingen van de aedeagus), door Puplesis 1994: fig. 475 (mannetje), fig. 476 (wijfje), door Laštuvka & Laštuvka 1997: 112 (wijfje) en door Van Nieukerken & Johansson 2003: fign. 117, 119 (mannetje), fign. 85, 86, 143, 161 (wijfje). | | | | Variabiliteit | | Gering. De weinig uitgesproken sexuele dimorfie is bij de beschrijving van de vlinder al vermeld. Het aangezicht kan wat donkerder zijn (bruin) en de schedel wat lichter (okerkleurig). | | | | Herkenbaarheid | | Zie bij S. atricapitella en S. roborella. |
Oecologie | | Geografische verspreiding | | | | Nederland | | Uit de beschrijving van Nepticula atricapitella Haw. door Snellen (1882a: 981) is af te leiden dat hij hoogstwaarschijnlijk Stigmella samiatella voor zich heeft gehad. De oudste uit Nederland bekende vlinders van S. samiatella die zijn behouden (in Naturalis), zijn inderdaad van hem afkomstig (Rotterdam (ZH), zonder jaartal, maar waarschijnlijk stammend uit rond 1860). | | |
[Kaart in de NDFF Verspreidingsatlas]
| | | | Noordwest-Europa | 
[download kaart als pdf] |
|