Zoeken op soortnaam:
Soortenlijst
|
Stigmella zelleriella
(Snellen, 1875)
Kruipwilgdwergmotje
|
« Vorige
| Volgende »
|
AfbeeldingenAdult. © Stichting Tinea Adult. © Stichting Tinea Adult. © Stichting Tinea NomenclatuurSinds 1851 in Nederland gebruikte wetenschappelijke namen | De Graaf & Snellen 1866: 305, Tineina nr. 346 Nepticula hemargyrella Zell. Snellen 1882: 1007-1008, Nepticula zelleriella Snellen Lycklama à Nijeholt 1927: 27, Nepticula zelleriella Snell. Lempke 1976: 13, Nepticula zelleriella Snellen, 1874 Kuchlein 1993: 197, nr. 45 Stigmella zelleriella (Sn., 1875) Kuchlein & De Vos 1999: 24, nr. 0052 Stigmella zelleriella (Snellen, 1875) Kuchlein & Bot 2010: 27, nr. 050330 Stigmella zelleriella (Snellen, 1875)
| | | Commentaar | De Graaf & Snellen (1866: 305) hielden ten onrechte deze soort voor hemargyrella, tot Snellen (1875: 113-117) inzag dat de Zuid-Hollandse vlinders die hij voor zich had, tot een nog onbeschreven soort behoorden, die hij zelleriella noemde. |
MorfologieAdult | | | Verwijzing naar afbeeldingen | De vlinder is afgebeeld door Johansson et al. 1990: fign. 57, 58 (mannetje), fign. 59-61 (vrouwtje) (Bengtsson et al. 2008: 174 geven dezelfde figuren) en door Puplesis 1994: fig. 356 (adult). | | | Afmetingen | Spanwijdte 4,5-6,2 mm. | | | Kop met aanhangsels | Kop: beharing bij het mannetje van okergeel tot bruingeel, bij het wijfje wat lichter: van lichtgeel tot lichtoker of oranje. Antenne: bij het mannetje drievijfde van de lengte voorrand voorvleugel, bij het vrouwtje iets langer dan de halve voorrand; oogdeksel geelwit of grijswit; schaft donkergrijs. Nekpluimpjes: geelwit. | | | Borststuk met aanhangsels | Borststuk: kleur gelijk aan die van het wortelgedeelte voorvleugel, zo ook de schouderdeksels . Poten: glanzend geelwit, aan de buitenkant donker bestoven. Voorvleugel: bij het mannetje (Johansson et al., 1990: fig. 57) in de wortelhelft donkerder of lichter grijsbruin met bronsglans, bij het wijfje (loc. cit.: fign. 60, 61) grijs okergeel met bronsglans, bij beide sexen voorbij de dwarsband grofschubbig, donkerder en met duidelijke purperglans; dwarsband onscherp begrensd, recht, bij het mannetje grijsachtig, bij het vrouwtje maar weinig lichter dan de kleur van het wortelgedeelte; franje buiten een basale, niet altijd duidelijke lijn van donkergetopte schubben lichtgrijs (bij het mannetje), of geelgrijs (bij het vrouwtje). Achtervleugel: lichtgrijs tot geelgrijs, evenals de franje. | | | Achterlijf met genitalien | Achterlijf: donkergrijs met grijze staartpluim bij beide sexen. Genitaliën: afgebeeld door Johansson et al. 1990: fign. 310, 311 (mannetje) en fig. 530 (wijfje) (dezelfde figuren zijn door Bengtsson et al. 2008: 175 gebruikt), Puplesis 1994: fig. 357 (mannetje), fig. 358 (wijfje) en door Laštuvka & Laštuvka 1997: 76 (beide sexen). | | | Variabiliteit | De variabiliteit is, nog afgezien van de sexuele dimorfie, groot. Voor de verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes, alsmede de kleinere variaties zie bij beschrijving uiterlijk vlinder. Bij het mannetje is de dwarsband in de voorvleugel vaak versmald en onduidelijk of ontbreekt geheel (Johansson et al. 1990: fig. 58); bij het vrouwtje kan de dwarsband de kleur van het wortelgedeelte van de vleugel aannemen (loc. cit.: fig. 59). | | | Herkenbaarheid | De mannetjes lijken op geen der andere Nederlandse nepticulide-soorten, behoudens op die van S. sorbi, die echter groter zijn (6,6-7,5 mm spanwijdte versus 5,2-5,8 mm) en de bronsglans in het wortelgedeelte van de voorvleugel missen. Het vrouwtje kan op S. floslactella lijken, maar deze soort heeft, anders dan S. zelleriella, geen spoor van violet in het puntgedeelte van de voorvleugel en bovendien een scherper contrasterende dwarsband en franje. Zie ook bij S. floslactella. |
Oecologie | | Geografische verspreiding | | | Nederland | Rond 1860 voor het eerst in ons land gevonden door Snellen, die in mei bij Den Haag (ZH) enkele vlinders ving “tegen rasters zittende of des avonds over eiken, berken en populieren vliegende” (De Graaf & Snellen 1866: 405). | | |
[Kaart in de NDFF Verspreidingsatlas]
| | | Noordwest-Europa | [download kaart als pdf] |
|