Zoeken op soortnaam:
Soortenlijst
|
|
Eriocrania semipurpurella
(Stephens, 1835)
Groot purpermotje
|
« Vorige
| Volgende »
|
Afbeeldingen Adult. © Stichting Tinea Nomenclatuur| Sinds 1851 in Nederland gebruikte wetenschappelijke namen | Snellen 1882: 1068-1069, Micropteryx semipurpurella Steph.
Lycklama à Nijeholt 1927: 30, Eriocrania semipurpurella Stph.
Lempke 1976: 12, Eriocrania semipurpurella Stephens, 1835
Kuchlein 1993: 196, nr. 12 Eriocrania semipurpurella Stph., 1835
Kuchlein & De Vos 1999: 22, nr. 0014 Eriocrania semipurpurella Stephens, 1835
Kuchlein & Bot 2010: 26, nr. 020070Eriocrania semipurpurella Stephens, 1835
| | |
MorfologieAdult | | | | Verwijzing naar afbeeldingen | | Vlinders afgebeeld door Sutter 2000: fig. 9 (adult) en door Bengtsson et al. 2008: fign. p. 72 ( twee mannetjes en een wijfje). | | | | Afmetingen | | Spanwijdte 9,5-18,5 mm. Mannetje gemiddeld groter dan wijfje. | | | | Kop met aanhangsels | | Kop: ruw behaard, bij het mannetje donker bruingrijs met enkele lichtere haren, bij het vrouwtje vuilwit met enkele donkere haren gemengd. Kaaktaster: eindlid zonder insnijding (Sutter 2000: fig. 14).Antenne: drievijfde van de lengte voorrand voorvleugel, donker grijsbruin. | | | | Borststuk met aanhangsels | | Borststuk: donker purpergoud gemengd met lichtere en donkerder haren, schouderdeksels evenzo Poten: donker bruingrijs behaard. Voorvleugel: purperachtig bronsbruin, bij het mannetje gewoonlijk wat roder en naar het goudkleurige neigend, bij het wijfje meer naar het blauwviolet en paars trekkend, besprenkeld met gouden en staalblauwe schubben; staarthoekvlek bleekgoud, niet duidelijk en variabel van vorm en grootte, soms tot over de helft van de voorvleugel reikend; franje grijs met een zweem van geelgoud, veel lichter onder de staarthoekvlek. Achtervleugel: het centrale gedeelte van de vleugel bedekt met haarschubben; dergelijke haarschubben komen ook bij E. sangii voor, maar zijn daar korter (120 versus 180 micrometer); donkergrijs, naar de punt toe purper getint; franje grijs met een zweem van geelgoud. | | | | Achterlijf met genitalien | | Achterlijf: van boven zwartbruin, van onderen grijs. Genitaliën: afgebeeld door Razowski 1975: fign. 72, 73 (mannetje), fig. 84, 85 (wijfje), Heath 1976: fign. 54d, e (mannetje), fig. 54f (vrouwtje), Sutter 2000: fign. 29, 30 (mannetje), fign. 39, 40, 59, 60, 68 (wijfje) en door Bengtsson et al. 2008: fign. p.72 (mannetje). | | | | Variabiliteit | | De belangrijkste variaties zijn al besproken, namelijk de kleur van de kopbeharing en de vorm en grootte van de staarthoekvlek. Deze laatste kan uiterst vaag zijn, vooral bij het mannetje. | | | | Herkenbaarheid | | Lijkt veel op E. sangii, maar is gemiddeld groter (9,5-18,5 mm versus 9,0-14,0 mm). Bij het mannetje is de onderste tak van de aedeagus (die ongeveer even lang is als de bovenste tak) tot bij de punt betrekkelijk breed en daarna met korte punt, het puntgedeelte met stevige doorns; deze kenmerken zijn zonder dissectie te zien (Heath 1976: fig. 54e, Sutter 2000: fig. 34 en Bengtsson et el. 2008: fig. p. 72). Bij het vrouwtje bevinden zich op het vierde sterniet van het achterlijf (let op bij het tellen van de segmenten, want het eerste achterlijfsegment is sterk gereduceerd) een paar onbehaarde vensters in de sclerotisering die relatief klein zijn, ten hoogste tweemaal zo groot als gelijksoortige vensters op het vijfde segment (Sutter 2000: fig. 78 en Bengtsson et al. 2008: fig. p. 72). Tenslotte is bij het mannetje het eindlid van de kaaktaster niet ingesneden (Sutter 2000: fig. 14) zoals bij E. sangii het geval is (zie aldaar). |
Oecologie | | Geografische verspreiding | | | | Nederland | | Door De Graaf & Snellen (1879: 131) als nieuw voor de fauna gemeld op grond van door De Graaf in het Scheveningsche Bosch (ZH) en door Snellen bij Breda (NB) en Rijen (NB) gevonden vlinders; jaartallen noemen zij niet. De oudste van een jaartal voorziene vondsten zijn van 1872; exemplaren van Breda uit dat jaar bevinden zich in Naturalis te Leiden en het Instituut van Beneden te Luik (België). | | |
[Kaart in de NDFF Verspreidingsatlas]
| | | | Noordwest-Europa | 
[download kaart als pdf] |
|